Het groen zal er ook aan moeten geloven


John Jansen van Galen maakt zich zorgen over de splitsing waar Amsterdam zich momenteel op bevindt. ‘Wat zal het lot zijn van het Landsmeerderveld?’

Amper was bekend dat aan beide zijden van het Noordhollandsch Kanaal bij de Willem I Sluis woningbouw overwogen werd of de omwonenden stonden er al met hun spandoeken: ‘Vogeltuin van Noord’ en ‘Geef ons park terug’.

Ik snap dat best. Het is op het eerste gezicht een onooglijk gebied: onland, een fietspad over een tunnelingang, struikgewas, wat populieren, een waterpartijtje, een Cruyffcourt en veel fluitekruid. Maar voor die omwonenden is het hun illusie van groen en ruimte, van openheid en een beetje natuur, van in de stad en toch buiten zijn. 

Ze laten er hun honden uit, maken een ommetje, vissen en joggen. Het is onderdeel van een der fameuze ‘groene scheggen’ die uit alle windstreken naar het hart van Amsterdam reiken: door de Bretten, langs Nieuwe Meer, Amstel en IJsselmeer, en het Noordhollandsch Kanaal. De gemeente zwichtte voor het protest en schortte het plan op.

Daarmee is de kous niet af. We krijgen er in de komende jaren 150.000 Amsterdammers bij. Waar moeten die wonen? Gezien de huidige grootte van een huishouding moeten er minstens 50.000 nieuwe woningen worden gebouwd. Waar in ’s hemelsnaam? 

Tot op heden is dat goeddeels opgelost door de bestaande stad te ‘verdichten’: open ruimten werden volgebouwd. Alleen al rond mijn huis in Noord zijn in enkele jaren de uitgestrekte voormalige bedrijfsterreinen van Buiksloterham veranderd in een wijk vol hoge appartementencomplexen.

Sportpark Elzenhagen

Aan de andere kant van het kanaal nadert op het vroegere sportpark Elzenhagen een nieuwe wijk van 1800 woningen (onder meer voor statushouders en studenten) haar voltooiing. Is er nog meer lege ruimte beschikbaar? Jawel, spoedig begint de woningbouw op het westelijk deel van het NDSM-terrein en in het centrum van de stad zal de ruimte van het Marineterrein niet open blijven.

Zal het genoeg zijn voor die 150.000 nieuwkomers? Ik vrees van niet. En dan? Er wordt wel geopperd dat behalve aan verdichting ook aan verhoging van de stad gedacht kan worden: het ‘optoppen’ van bestaande huizen met enige etages, zoals je in oude buurten van Parijs ziet. Maar aan hoogbouw bleek al op Zeeburg een grens van protest en verzet te zijn, laat staan in oude stadsdelen. 

Het huidige beleid is dat het groen rond de stad optimaal gespaard moet blijven. Hoe lang is dat houdbaar? De Bovenkerkerpolder ging er jaren geleden al aan. Wat zal, als de woningnood aan de man komt, het lot zijn van het Landsmeerderveld (meer weiden dan natuur per slot van rekening) en het (eveneens weinig bezochte) Diemerbos?

Wat vinden de Amsterdammers zelf hiervan? Je kunt je een volksraadpleging voorstellen waarbij ze nu eens niet hoeven te kiezen tussen ‘ja’ en ‘nee’, maar een heldere keus krijgen voorgelegd: de bestaande stad verder verdichten en verhogen dan wel bouwen in het groen. Je kunt als verantwoordelijk burger niet blijven protesteren tegen bouwplannen zonder je rekenschap te geven van de alternatieven.

Ik vermoed dat de meeste inwoners dan hun eigen, dichtbije groen waaraan ze gehecht zijn zullen verkiezen boven het verre groen van Natuurmonumenten en consorten. Kijk eens hoe fel het verzet alleen al was tegen nieuwbouw in een ‘postzegelparkje’ bij Amerbos in Noord, waar negen woningen gepland waren. Het ging dan ook niet door.

Standswandelaar 

Ik ben een hardloper en hol daar graag, maar zou niet achter zo’n spandoek aan lopen. Ik ben bovendien wandelaar en mijn hart bloedt als ik eraan denk dat straks bouwkranen kunnen staan in de groene weiden van het Landsmeerderveld of in de ruigten van het Diemerbos. Maar ik ben ook een stadswandelaar en met evenveel pijn in het hart zal ik de open ruimten van de NDSM en het Marineterrein zien verdwijnen ten behoeve van woningbouw. 

En toch, er zit niets anders op, moeten we kiezen. En een beleid van het een doen en het ander niet laten, beetje beknibbelen hier, beetje beknibbelen daar, zal alleen maar een verrommelde stad opleveren. 

Zelf heb ik al een puike woning en ik gun er graag ook een aan die 150.000 nieuwe stadsgenoten, desnoods in de vlakten rond de stad die nu nog groen zijn.

Bron: Het Parool

Datum: 2 mei 2019